नमस्कार मित्रांनो, इंस्टामराठी या वेबसाईटवर तुमचं स्वागत आहे. या लेखात आपण पाहणार आहोत Nursing Course Information in Marathi
या लेखात मी तुम्हाला नर्सिंग कोर्स म्हणजे काय? तुम्ही नर्सिंगमध्ये करिअर कसे बनवू शकता, नर्स कसे बनू शकता? नर्सिंग करण्यासाठी कोणती पात्रता आवश्यक आहे? नर्सचा पगार किती असतो? नर्सिंगचे क्षेत्र कोणते? ANM नर्सिंग म्हणजे काय?, GNM नर्सिंग म्हणजे काय?, B.Sc नर्सिंग म्हणजे काय? नर्सिंग केल्यावर नोकरी कुठे मिळते? ही सर्व माहिती अतिशय सोप्या मराठी भाषेत सांगणार आहे.
आज प्रत्येक विद्यार्थ्याच्या मनात हा प्रश्न पडतो की बारावी उत्तीर्ण झाल्यावर पुढे काय करायचे? प्रश्न स्वाभाविक आहे कारण प्रत्येक विद्यार्थ्याला करिअर करायचे असते आणि विशेषतः आजच्या स्पर्धेच्या काळात हा प्रश्न स्वाभाविकच आहे.
काही विद्यार्थी पुढील शिक्षण घेण्याचा विचार करतात, परंतु काही विद्यार्थी आर्थिक समस्यांमुळे किंवा इतर अनेक कारणांमुळे पुढे अभ्यास करण्याऐवजी काही व्यावसायिक प्रशिक्षण (Professional Degree) घेणे पसंत करतात. पण मग इथेही ते संभ्रमात पडतात की कोणते प्रशिक्षण घ्यायचे जेणेकरून ते त्यांच्या गंतव्यस्थानापर्यंत पोहोचू शकतील.
वैद्यकीय क्षेत्रातील डॉक्टर आणि फार्मासिस्ट यांच्याशिवाय दुसरा सर्वाधिक मागणी असलेला अभ्यासक्रम म्हणजे नर्सिंग. हा एक असा कोर्स आहे ज्यामध्ये मुली आणि मुले दोघेही करिअर करू शकतात.
12वी उत्तीर्ण झाल्यावर नर्सिंग कोर्स हा एक अतिशय चांगला पर्याय आहे. हा कोर्स करून तुम्ही सहज नोकरी मिळवू शकता.आजची वाढती लोकसंख्या आणि त्याच प्रमाणात वाढणारे आजार यामुळे आज केवळ आपल्या देशातच नाही तर परदेशातही वैद्यकीय क्षेत्रात नर्सेसची नितांत गरज. नर्सिंग क्षेत्रात नोकरीच्या संधी प्रचंड आहेत. नर्सिंग केल्यानंतर तुम्हाला तुमच्या देशातच नाही तर परदेशातही नोकरी मिळू शकते.
त्यामुळे बारावी उत्तीर्ण झाल्यानंतर वैद्यकीय क्षेत्राची आवड असणाऱ्या आणि सेवेच्या भावनेने नोकरी मिळवू इच्छिणाऱ्या विद्यार्थ्यांना नर्सिंग हा योग्य पर्याय आहे. म्हणूनच, जर तुम्हाला नर्सिंग क्षेत्रात नोकरी मिळवायची असेल, तर हा लेख काळजीपूर्वक आणि शेवटपर्यंत वाचा, जेणेकरून तुम्हाला नर्सिंगबद्दल संपूर्ण माहिती मिळेल.
Table of Contents
नर्सिंग म्हणजे काय? । What is Nursing Course in Marathi
नर्सबद्दल आपण सर्वजण जाणतो, जेव्हा जेव्हा आपण दवाखान्यात जातो तेव्हा प्राथमिक उपचार जसे इंजेक्शन, जखमेवर मलमपट्टी, फिजिओथेरपी, डॉक्टरांच्या अनुपस्थितीत रुग्णाची काळजी घेणे ही सर्व कामे नर्सच करतात. रुग्णाच्या काळजीची योजना करण्यासाठी नर्स रुग्णाचे कुटुंब, डॉक्टर, थेरपिस्ट आणि इतर टीम सदस्यांसोबत काम करतात.
सोप्या शब्दात रुग्णाच्या सेवेला नर्सिंग असे म्हणतात. नर्सला मराठीत परिचारिका असे म्हणतात.
हे कार्य केवळ महिलाच नव्हे तर पुरुष देखील करू शकतात. आज पुरुषही या नर्सिंगच्या कामात रस घेत आहेत. त्यामुळे बारावी उत्तीर्ण झाल्यानंतर वैद्यकीय क्षेत्राची आवड असणाऱ्या आणि सेवेची भावना असणाऱ्या विद्यार्थ्यांना नर्सिंगचे प्रशिक्षण घेतल्यावर चांगली नोकरी मिळू शकते.
पूर्वी, नर्सिंगचे हे कार्य सेवा आणि दयाळूपणाच्या कार्यापुरते मर्यादित होते, परंतु वैद्यकीय शास्त्रात नर्सिंगच्या क्षेत्रात अमूल्य बदल झाला आहे आणि आता ही केवळ धार्मिक संस्थांच्या दयाळूपणाच्या भावनांनी प्रेरित सेवा नाही. परंतु हे एक उपजीविकेचे साधन बनले आहे ज्याद्वारे एखादी व्यक्ती चांगली कमाई करू शकते.
नर्सिंगचे प्रकार | Types of Nursing Course in Marathi
जरी नर्सिंगचे काम रुग्णांची सेवा करणे आणि त्यांची काळजी घेणे हे असले तरी कामाच्या स्वरूपाच्या आधारावर ते वेगवेगळ्या श्रेणींमध्ये विभागले गेले आहे. नर्सिंगच्या क्षेत्रातील कामावर अवलंबून भिन्न प्रकार आहेत. तुम्ही पात्रता आणि स्वारस्याच्या आधारावर कोणताही अभ्यासक्रम निवडू शकता.
नर्स होण्यासाठी भारतीय नर्सिंग कौन्सिल कडून मान्यता दिलेले वेगवेगळे अभ्यासक्रम आहेत. यामध्ये प्रामुख्याने ANM, GNM, Bsc, Post Basic Bsc Nursing, Msc असे कोर्स आहेत. या सर्व प्रकारच्या नर्स बनण्यासाठी तुम्ही खाली दिलेली आवश्यक माहिती पाहू शकता.
ANM (Auxiliary Nursing Midwifery) नर्सिंग कोर्सची माहिती । ANM Nursing course information in marathi
ANM म्हणजे ऑक्झिलरी नर्सिंग मिडवाइफरी (Auxiliary Nursing Midwifery) हा एक डिप्लोमा कोर्स आहे जो विविध व्यक्तींच्या आरोग्य सेवेच्या अभ्यासावर लक्ष केंद्रित करतो. ANM कोर्समध्ये वैद्यकीय उपकरणांची काळजी कशी घ्यायची, ऑपरेशन थिएटर सेटअप कसे करायचे, रुग्णाला वेळेवर औषधोपचार देणे, वेगवेळ्या नोंदी ठेवणे या गोष्टी शिकवल्या जातात.
ANM कोर्स मध्ये विद्यार्थ्यांना आरोग्य कर्मचारी म्हणून काम करण्यास मूलभूत प्रशिक्षण दिले जाते. ANM या नर्सिंग कोर्समध्ये मुख्यतः ग्रामीण भागात राहणाऱ्या मुले, महिला आणि वृद्ध लोकांच्या उपचारांवर लक्ष दिले जाते.
ANM कोर्स हा एक प्रॅक्टिकल डिप्लोमा प्रोग्राम आहे जो नॉन-सायन्स विद्यार्थ्यांना नर्स प्रॅक्टिशनरमध्ये करिअर करण्यास मदत करतो.
ANM नर्सिंग कोर्स करण्यासाठी पात्रता काय आहे । ANM Nursing Course Eligibility Criteria in Marathi
- ANM नर्सिंग कोर्स या कोर्सला प्रवेश घेण्यासाठी विद्यार्थ्यांचं किमान वय 17 ते 35 वर्षांच्या दरम्यान असावे.
- या अभ्यासक्रमाला प्रवेश घेण्यासाठी उमेदवाराला कोणत्याही कॉलेजमधून कला किंवा विज्ञान शाखेतून बारावी उत्तीर्ण करणे बंधनकारक आहे.
- ANM नर्सिंग कोर्समध्ये प्रवेश घेण्यासाठी 40 ते 50% गुणांसह 12वी उत्तीर्ण होणे आवश्यक आहे, ही टक्केवारी वेगवेगळ्या राज्यांमध्ये आणि विविध शैक्षणिक संस्थांमध्ये वेगवेगळ्या पद्धतीने ठरवण्यात येते.
ANM नर्सिंग कोर्सची फीस किती आहे । ANM Nursing Course Fees in Marathi
ANM नर्सिंग कोर्सची फी राज्यातील वेगवेगळ्या कॉलेज आणि नर्सिंग ट्रेनिंग स्कूल मध्ये वेगवेगळी असू शकते शकते. सरकारी नर्सिंग प्रशिक्षण कॉलेजमध्ये फीस कमी असते त्यामानाने खाजगी नर्सिंग प्रशिक्षण कॉलेजमध्ये फीस जास्त असते. या कोर्ससाठी किमान फी 10,000 ते 1 लाख रुपये पर्यन्त असू शकते.
ANM नर्सिंग कोर्स किती वर्षांचा आहे । ANM Nursing Course Period in Marathi
ANM (NAM) नर्सिंगचे प्रशिक्षण 2 वर्षांचे आहे. या कोर्समध्ये, ग्रामीण लोकांच्या, विशेषतः लहान मुले, महिला आणि वृद्ध लोकांच्या आरोग्याशी संबंधित गरजा आणि काळजी याबद्दल प्रशिक्षण दिले जाते.
ANM नर्सिंग कोर्स पूर्ण केल्यानंतर, विद्यार्थ्याने आपले नाव कोणत्याही राज्य नर्सिंग कौन्सिलमध्ये नोंदवावे जे तुम्हाला नोकरी मिळवून देण्यास मदत करतील.
एएनएम कोर्सबद्दल आणखी सविस्तर माहिती मिळवण्यासाठी येथे क्लिक करा.
GNM (General Nursing and Midwifery) नर्सिंग कोर्स ची माहिती । GNM Nursing course information in Marathi
GNM ला जनरल नर्सिंग आणि मिडवाइफरी म्हणतात. GNM कोर्स नर्सिंग प्रॅक्टिसच्या विशिष्ट क्षेत्रावर लक्ष केंद्रित करतो जसे की मॅटर्निटी केअर, पोस्ट-ट्रॉमा केअर, रिहॅबिलिटेशन, मानसिक आरोग्य सेवा, डेटा कलेक्शन इत्यादि.
GNM नर्सिंगची पदवी पूर्ण करणारे विद्यार्थी क्लिनिकल नर्स स्पेशलिस्ट, लीगल नर्स कन्सल्टंट्स, फॉरेन्सिक नर्स, ट्रॅव्हलिंग नर्स इत्यादी नर्सिंगमध्ये करिअर करू शकतात.
हा कोर्स पुरुष आणि महिला दोघांसाठी आहे, याचा अर्थ केवळ महिलाच नाही तर पुरुषही हा कोर्स करून वैद्यकीय क्षेत्रात आपले भविष्य घडवू शकतात.
GNM नर्सिंग कोर्स करण्यासाठी पात्रता काय आहे । GNM Nursing Course Eligibility Criteria in Marathi
- GNM नर्सिंग कोर्स या कोर्सला प्रवेश घेण्यासाठी विद्यार्थ्यांचं किमान वय 17 ते 35 वर्षांच्या दरम्यान असावे.
- या कोर्सला प्रवेश घेण्यासाठी विद्यार्थ्याला कोणत्याही कॉलेजमधून सायन्स या शाखेतून बारावी उत्तीर्ण करणे आवश्यक आहे.
- GNM नर्सिंग कोर्समध्ये प्रवेश घेण्यासाठी 40 ते 50% गुणांसह आणि फिसिक्स केमिस्ट्री आणि बायोलॉजी या विषयांसह 12वी उत्तीर्ण होणे आवश्यक आहे.
GNM नर्सिंग कोर्स किती वर्षांचा आहे । GNM Nursing Course Period in Marathi
जीएनएम (GNM) नर्सिंग कोर्सचा कालावधी तीन वर्षांचा आहे.
GNM कोर्स पूर्ण झाल्यावर सहा महिन्यांची इंटर्नशिप अनिवार्य आहे. ज्यामुळे तुम्हाला नर्सिंगच्या कामाचा अनुभव येईल.
GNM नर्सिंग कोर्स हा अशा प्रकारच्या अभ्यासक्रमांपैकी एक आहे जो नर्सिंग क्षेत्रातील उज्ज्वल करिअरसाठी एक पायरी मानला जाऊ शकतो. GNM असलेले पदवीधर सरकारी आणि खाजगी रुग्णालये आणि दवाखान्यात काम करून त्यांचे करिअर सुरू करू शकतात.
GNM नर्सिंग कोर्सची फीस किती आहे । GNM Nursing Course Fees in Marathi
GNM नर्सिंग कोर्सची फी राज्यातील वेगवेगळ्या कॉलेज आणि नर्सिंग ट्रेनिंग स्कूल मध्ये वेगवेगळी असू शकते शकते. सरकारी नर्सिंग प्रशिक्षण कॉलेजमध्ये फीस कमी असते त्यामानाने खाजगी नर्सिंग प्रशिक्षण कॉलेजमध्ये फीस जास्त असते. या कोर्ससाठी किमान फी 20,000 ते 3 लाख रुपये पर्यन्त असू शकते.
GNM कोर्सबद्दल आणखी सविस्तर माहिती मिळवण्यासाठी येथे क्लिक करा.
B.Sc नर्सिंग कोर्स ची माहिती । B.Sc Nursing course information in Marathi
B.Sc नर्सिंग हा कोर्स चार वर्षांचा कोर्स आहे. B.Sc नर्सिंग हा पदवी स्तरावरील नर्सिंग पदवी आहे. चार वर्षाच्या या कोर्समध्ये विद्यार्थ्यांना आठ सेमिस्टर द्यावे लागतात. प्रत्येकी सहा महिन्यांचा एक सेमिस्टर असतो.
या कोर्ससाठी प्रवेश घेण्यासाठी उमेदवारांना विज्ञान शाखेतून बारावीचा अभ्यास करावा लागतो, ज्यामध्ये भौतिकशास्त्र, रसायनशास्त्र आणि जीवशास्त्र अनिवार्य आहे.
या सर्व विषयांमध्ये किमान 45 टक्के गुण आवश्यक असून, सर्वसाधारण प्रवर्गातील विद्यार्थ्यांसाठी अनुसूचित जमातीसाठी किमान 40 टक्के गुण असावेत, तरच त्यांना या अभ्यासक्रमासाठी प्रवेश मंजूर केला जाईल.
B.Sc नर्सिंगच्या कोर्ससाठी वय किमान 17 वर्षे असावे. जर कोणी यापेक्षा वयाने लहान असेल तर त्यांना 17 वर्षापर्यंत वाट पाहावी लागेल, त्यानंतर ते या कोर्ससाठी प्रवेश घेऊ शकतात. या कोर्सला प्रवेश हा प्रामुख्याने मेरीटच्या आधारावर किंवा थेट ऍडमिशन केले जातात.
हे नक्की वाचा:
1. एमबीए कोर्सची संपूर्ण माहिती
2. बीसीए कोर्सची संपूर्ण माहिती
3. बीटेक ची संपूर्ण माहिती
4. MSW कोर्सची संपूर्ण माहिती
5. एएनएम नर्सिंग कोर्सची संपूर्ण माहिती
6. जीएनएम नर्सिंग कोर्सची संपूर्ण माहिती
पोस्ट बेसिक B.Sc नर्सिंग कोर्स ची माहिती । Post Basic Bsc Nurse Course information in Marathi
Post Basic Bsc नर्सिंग कोर्स हा 2 वर्षांचा ग्रॅज्युएशन नर्सिंग कोर्स आहे. हा कोर्स अशा विद्यर्थ्यांसाठी आहे ज्यांनी 12वी नंतर जीएनएम नर्सिंगचे शिक्षण घेतले आहे आणि त्यांना पुढील शिक्षण चालू ठेवायचे आहे.
अशा परिस्थितीत जीएनएम करणाऱ्या विद्यार्थ्यांनी पोस्ट बेसिक बीएससी नर्सिंगचा अभ्यास केला पाहिजे, ही एक बॅचलर पदवी आहे, ज्याला आपल्या देशात तसेच जगातील कोणत्याही देशात मागणी आहे.
या कोर्सला प्रवेश घेण्यासाठी GNM नर्सिंगची डिग्री असणे आवश्यक आहे. कोणताही विद्यार्थी GNM नर्सिंगचा कोर्स पूर्ण केल्यानंतर 1 वर्षानंतर या कोर्ससाठी प्रवेश घेऊ शकतो.
यामध्ये प्रामुख्याने थेट प्रवेश मिळतो. या कोर्सचा कालावधी हा दोन वर्षांचा असतो. दोन वर्षाच्या या कोर्समध्ये एकूण चार सेमिस्टर असतात. प्रत्येकी सहा महिन्याचा एक सेमिस्टर असतो.
दोन वर्षांचा हा कोर्स पूर्ण केल्यानंतर विद्यार्थ्यांना आरोग्य क्षेत्रात वरिष्ठ नर्स म्हणून नोकरी करण्याची संधी मिळते.
Msc नर्सिंग कोर्स ची माहिती । Msc Nursing Course information in Marathi
Msc नर्सिंग कोर्स हा एक पोस्ट ग्रॅज्युएशन कोर्स आहे जो ग्रॅज्युएट झालेले नर्सिंगचे विद्यार्थी करू शकतात. या कोर्सचा कालावधी हा २ वर्षांचा असून त्यात चार सेमिस्टर द्यायचे असतात. सेमिस्टर्स हे प्रत्येकी सहा महिन्यांचे असतात.
या कोर्सला प्रवेश घेण्यासाठी कोणत्याही प्रकारची प्रवेश परीक्षा देण्याची गरज नाही, काही महाविद्यालयांमध्ये थेट प्रवेश दिला जातो. या प्रकरणात, उमेदवार थेट महाविद्यालयाशी संपर्क साधू शकतात आणि प्रवेश शुल्क जमा केल्यानंतर कोर्ससाठी प्रवेश घेऊ शकतात.
