नमस्कार, इंस्टामराठी या वेबसाईटवर तुमचं स्वागत आहे. या लेखात आपण जाणून घेणार आहोत LLB Course Information in Marathi.
भविष्यात वकील होण्याचे अनेकांचे स्वप्न असते. परंतु वकील होण्यासाठी काय करावे लागते किंवा कोणता कोर्स करावा लागतो हे अनेक विध्यार्थ्यांना माहित नसते.
मित्रानो, वकिल बनण्यासाठी एलएलबी हा कोर्स करावा लागतो. या लेखात, तुम्हाला LLB अभ्यासक्रमाशी संबंधित सर्व माहिती मराठीमध्ये (LLB Course Details in Marathi ) देण्यात आली आहे. जर तुम्हालाही वकील व्हायचं असेल तर मग हा लेख संपूर्ण वाचा.
एलएलबी कोर्स करण्यापूर्वी विद्यार्थ्यांच्या मनात अनेक प्रश्न असतात. जसे की एलएलबी काय आहे, एलएलबी कोण करू शकतो, एलएलबी करण्यासाठी कोणती पात्रता आवश्यक आहे, एलएलबी कसे करावे, एलएलबीची फी किती आहे, एलएलबीसाठी कोणती महाविद्यालये आहेत इत्यादी.
या लेखात, आम्ही एलएलबी कोर्सशी निगडित या सर्व मुद्द्यांवर तपशीलवार चर्चा करणार आहोत. या लेखात एलएलबी अभ्यासक्रमाचे विषय, एलएलबी करण्याचे फायदे इत्यादींची चर्चा होणार आहे. चला तर मग सुरुवात करूयात.
Table of Contents
एलएलबी म्हणजे काय । What is LLB Course Details in Marathi
एलएलबी ही पदवीपूर्व पदवी (अंडरग्रैजुएट डिग्री) आहे. ज्याला बॅचलर ऑफ लॉ असेही म्हणतात. हा पदवी अभ्यासक्रम कायद्यावर आधारित आहे. या अभ्यासक्रमात कायदा व सुव्यवस्थेचे शिक्षण दिले जाते. हा कोर्स केल्यानंतर व्यक्ती वकिली क्षेत्रात आपले भविष्य घडवते.
या अभ्यासक्रमानंतर विद्यार्थ्याला वकील, न्यायाधीश अशा नोकऱ्या मिळू शकतात. हा कोर्स दोन प्रकारे करता येतो. बारावीनंतरही तुम्ही हा अभ्यासक्रम सुरू करू शकता. आणि ग्रॅज्युएशन पदवी पूर्ण केल्यानंतरही या कोर्समध्ये सहभागी होता येते.
एलएलबी चा फुलफॉर्म काय आहे । Full Form of LLB in Marathi
LLB चा फुल फॉर्म जाणून घेण्याआधी, तुम्हाला एक गोष्ट सांगणे आवश्यक आहे की LLB चा शॉर्ट फॉर्म हा लॅटिन शब्दापासून बनलेला आहे. लॅटिनमध्ये LLB चा फुल फॉर्म Legum Baccalaureus असा आहे. या लॅटिन शब्दामध्ये Legum हा शब्द अनेकवचनी शब्द आहे. त्यामुळे या शब्दावरून LLB मध्ये L दोन वेळा वापरला जातो.
इंग्रजीमध्ये एलएलबी चा फुलफॉर्म बॅचलर ऑफ लॉ असा आहे. मराठीत याचा अर्थ कायद्याची पदवी असा होतो.
एलएलबी किती वर्षांचा कोर्स आहे । LLB Course Duration
एलएलबी करू इच्छिणाऱ्या विद्यार्थ्यासाठी या अभ्यासक्रमाचा कालावधी जाणून घेणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे. विद्यार्थ्यांच्या माहितीसाठी आम्ही तुम्हाला सांगतो की हा कोर्स दोन वेगवेगळ्या कालावधीत करता येतो.
जर तुम्ही हा कोर्स बारावीनंतर केला असेल तर हा कोर्स पूर्ण करण्यासाठी तुम्हाला 5 वर्षे लागतात. बारावीनंतर केलेल्या एलएलबी कोर्सला इंटिग्रेटेड एलएलबी कोर्स असे म्हणतात.
जर तुम्ही 12वी नंतर डिग्री केली असेल. आणि ग्रॅज्युएशन नंतर एलएलबी कोर्स करायचा आहे. तर मग हा कोर्स करायला 3 वर्षे लागतात.
एलएलबी कोर्स कोण करू शकतो? । LLB Course Eligibility Details
जसे कि आपण वर आधीच पाहिलं आहे. हा अभ्यासक्रम दोन माध्यमातून करता येतो. एक म्हणजे बारावीनंतर तुम्ही हा कोर्स करू शकता. इयत्ता 12 वी नंतर हा कोर्स केल्यास त्याला इंटिग्रेटेड एलएलबी कोर्स म्हणतात. हा इंटिग्रेटेड एलएलबी कोर्स काय आहे? त्याची माहिती याच लेखात पुढे सविस्तरपणे दिली आहे.
जर तुम्ही कोणती डिग्री केली असेल तर तुम्ही हा कोर्स करू शकता. तुमच्या माहितीसाठी, आम्ही तुम्हाला सांगतो की पदवीनंतर हा कोर्स करण्यासाठी 3 वर्षे लागतात.
एलएलबी अभ्यासक्रमाला प्रवेश घेण्यासाठी प्रवेश परीक्षा अनिवार्य आहे. भारतातील अनेक विद्यापीठे यासाठी प्रवेश परीक्षा घेतात. एलएलबी कोर्सला प्रवेश घेण्यासाठी प्रवेश परीक्षांची यादी खालीलप्रमाणे आहे.
- क्लैट (CLAT)
- ऑल इंडिया लॉ एंट्रन्स टेस्ट (AILET)
- लॉ स्कूल एडमिशन टेस्ट फॉर इंडिया (LSAT India)
- यूपीईएस लॉ स्टडीज एप्टिट्यूड टेस्ट (ULSAT)
- ऑल इंडिया बार एग्जाम (AIBE)
- आर्मी स्कूल ऑफ लॉ एंट्रन्स टेस्ट (AIL LET)
- डीयू एंट्रन्स
- एएमयू लॉ एंट्रन्स
- एनएलएसआइयू(NLSIU) – बैंगलोर
- डब्ल्यूबीएनयूजेएस (WBNUJS) – कोलकाता
- आरएमएलएनएलयू (RMLNLU) – लखनऊ
- आरजीएनयूएल (RGNUL) – पटियाला
- सीएनएलयू (CNLU) – पटना
- एनएलयू (NLU) – जोधपुर
- एचएनएलयू (HNLU) – रायपुर
- जीएनएलयू (GNLU) – गांधीनगर
- डीएसएनएलयू (DSNLU) – विशाखापत्तनम
- टीएनएनएलएस (TNNLS) -तिरुचिरापल्ली
- एमएनएलयू (MNLU) – मुंबई
- एनएलयूओ (NLUO) – कटक
- एनएलयूजेएए (NLUJAA) – गुवाहाटी
एलएलबीमध्ये प्रवेश घेण्यासाठी प्रवेश परीक्षांव्यतिरिक्त, विद्यार्थ्याला मागील परीक्षेत किमान 50% गुण असणे आवश्यक आहे. विद्यार्थ्याला बारावीनंतर एलएलबी करायचे असल्यास मागील परीक्षेत म्हणजेच त्याला बारावीत 50 टक्के गुण मिळाले पाहिजेत. दुसरीकडे, जर विद्यार्थ्याला पदवीचे शिक्षण पूर्ण केल्यानंतर एलएलबी करायचे असेल तर त्या विद्यार्थ्याला पदवीमध्ये 50% गुण असणे आवश्यक आहे.
एलएलबी कोर्सची फी किती आहे । LLB Course Fees Details
एलएलबी कोर्सची माहिती घेताना विद्यार्थ्याने संयमाने एलएलबी करण्यासाठी किती पैसे लागतात, एलएलबी कोर्सची फी किती आहे याची माहिती घ्यावी. जेणेकरून नंतर विद्यार्थ्यांच्या मनात एलएलबी अभ्यासक्रमाच्या फीस बाबत कोणतीही शंका निर्माण होणार नाही. कारण हा कोर्स दोन प्रकारे करता येतो एक ५ वर्षांचा आणि दुसरा ३ वर्षांचा. त्यामुळे या दोन्ही कोर्सच्या फी मध्ये खूप फरक आहे.
सर्वप्रथम, तुम्हाला सांगू इच्छितो की 3 वर्षे आणि 5 वर्षांच्या LLB कोर्सची फी वेगळी आहे. एलएलबी हा अभ्यासक्रम बारावीनंतर ५ वर्षांचा असल्याने त्याची फी जास्त आहे. कारण त्यात LLB तसेच BA, B.Com, B.Sc, BCA, BBA इत्यादी इंटिग्रेटेड पदव्या आहेत. यामध्ये पदवीचे शिक्षण वाढल्यामुळे विषयही वाढतात त्यामुळे फीस हि वाढते.
तसेच 3 वर्षांच्या एलएलबी कोर्समध्ये फी कमी असते. कारण त्यात फक्त एलएलबीचेच विषय असतात. मात्र यामध्ये विद्यार्थ्याने पदवीचे शिक्षण आधीच पूर्ण केलेले असते. त्यामुळे यासाठी लागणार वेळहि कमी आहे आणि फीस सुद्धा कमी आहे.
आणखी एक महत्वाची गोष्ट म्हणजे प्रत्येक कॉलेजची फी वेगवेगळी असते. तरीही जर आपण सरासरी बघितली तर, तर 5 वर्षांच्या एलएलबी अभ्यासक्रमाची फी सुमारे ₹375000 आहे. तर 3 वर्षांच्या एलएलबी कोर्सची फी सुमारे ₹225000 आहे.
खासगी महाविद्यालयांच्या तुलनेत सरकारी महाविद्यालयातील फीस खूपच कमी असते. सरकारी महाविद्यालयाबद्दल बोलायचे झाले तर ते ₹ 100000 ते ₹ 300000 पर्यंत आहे. तर खाजगी महाविद्यालयांमध्ये हे शुल्क ₹300000 ते ₹600000 पर्यंत जाऊ शकते.
एलएलबी कोर्स बजेटमध्ये करण्यासाठी विद्यार्थ्यांनी प्रवेश परीक्षेत चांगले गुण मिळवून शासकीय महाविद्यालयात प्रवेश मिळवण्याचा प्रयत्न करावा. जेणेकरून त्यांना कमी पैशात उत्तम शिक्षण घेण्याची संधी मिळेल.
इंटिग्रेटेड एलएलबी म्हणजे काय । What is Integrated LLB
एलएलबीमध्ये प्रवेश घेण्यापूर्वी विद्यार्थ्याला इंटिग्रेटेड एलएलबीची माहिती असणे महत्त्वाचे आहे. विद्यार्थ्याच्या माहितीसाठी सांगतो बारावीनंतरच्या एलएलबी कोर्सला इंटिग्रेटेड एलएलबी कोर्स म्हणतात. या अभ्यासक्रमात एलएलबीसोबतच पदवीचे इतर विषयही शिकायचे असतात. एलएलबी अभ्यासक्रमासोबतच इतर पदवी अभ्यासक्रमही एकत्रित करता येतात. इंटिग्रेटेड एलएलबी कोर्सची उदाहरणे खाली दिली आहेत.
- BA + LLB
- BA + LLB (Honours)
- BBA + LLB
- BBA + LLB (Honours)
- BCom + LLB
- BCom + LLB (Honours)
- BSc + LLB
- BSc + LLB (Honours)
एलएलबी कोर्स स्पेशलायझेशन । LLB Course Specialization
एलएलबी करू इच्छिणाऱ्या विद्यार्थ्याला एलएलबी कोर्स स्पेशलायझेशनबद्दल माहिती असणे महत्त्वाचे आहे. म्हणजेच एलएलबीचे अनेक प्रकार आहेत हे विद्यार्थ्याला माहीत असणे गरजेचे आहे.
जसे आपण वर आधीच पहिले आहे. एलएलबी 12 वी नंतर किंवा पदवी नंतर करता येते. 12वी नंतर करता येणार्या एलएलबी कोर्सला इंटीग्रेटेड एलएलबी म्हणतात हे आपण वर आधीच पाहिलो आहोत.
जर आपल्याला एलएलबी अभ्यासक्रमाच्या स्पेशलायझेशनबद्दल बोलायचे झाले तर विद्यार्थी कायद्याअंतर्गत कोणत्याही एका विषयात स्पेशलायझेशनसह एलएलबी कोर्स करू शकतो.
एलएलबी अभ्यासक्रम भारतातील महाविद्यालयांद्वारे अनेक विषयांच्या स्पेशलायझेशनसह ऑफर केले जातात. त्यापैकी मुख्य एलएलबी विषय स्पेशलायझेशनची यादी खाली दिली आहे.
- Civil Law
- Criminal Law
- Tax Law
- Real Estate Law
- Corporate Law
- International Law
- Patent Law
- Competition Law
- Labour Law
- Media Law
- Intellectual Property Law
- Mergers and Acquisition Law
एलएलबी अभ्यासक्रमाच्या काही मुख्य स्पेशलायझेशनची ही यादी होती. या अभ्यासक्रमांव्यतिरिक्त, भारतातील महाविद्यालयांमध्ये इतर अनेक एलएलबी स्पेशलायझेशन अभ्यासक्रम उपलब्ध आहेत. ज्याची माहिती विद्यार्थी महाविद्यालयाच्या अधिकृत संकेतस्थळावर जाऊन मिळवू शकतो.
एलएलबी कोर्समध्ये कोणते विषय असतात? । LLB Course Subjects Details
आता आपण एलएलबीच्या कोर्समध्ये कोणते विषय असतात ते बघुयात. एलएलबी हा कोर्स पूर्णपणे कायदा आणि सुव्यवस्थेशी संबंधित विषयांवर आधारित आहे. कायदा आणि सुव्यवस्थेवर आधारित असल्याने या अभ्यासक्रमातील बहुतांश विषय कायद्याशी संबंधित आहेत.
विषयांबद्दल बोलायचे झाले तर, विद्यार्थ्याला एलएलबी अभ्यासक्रमात निवडलेल्या स्पेशलायझेशननुसार विषय निवडावा लागतो. त्या विषयांव्यतिरिक्त इतर अनेक विषयांचा अभ्यास या एलएलबी पदवीदरम्यान विद्यार्थ्याला करावा लागतो. त्या सर्व मुख्य विषयांची यादी आम्ही खाली दिली आहे.
- Constitutional Law
- Environmental Law
- Criminal Law
- Corporate Law
- Intellectual Property Law [IPR]
- Advocacy and Communication Skills Torts
- Human Rights
- Family Law
- Legal Philosophy
- Contracts
- Political Science
- Legal Psychology
- Maritime Law
- Agriculture and Food Regulations
- Sociology: An Introduction
- Cyber Law
- Legal Writing and Research
- Private and Public International Law
- International Law
- Law on Banking and Insurance Jurisprudence
- Labor Law and Employment Law
- Energy and Land Law
- Penology and Victimology
वर नमूद केलेले विषय एलएलबी अभ्यासक्रमाच्या अभ्यासक्रमात शिकवले जातात. याशिवाय जो विद्यार्थी एलएलबीचे स्पेशलायझेशन निवडतो. त्यानुसार काही विषय विद्यार्थ्याला अभ्यासावे लागतात.
याशिवाय LLB चा अभ्यासक्रम PDF मध्ये (LLB syllabus in PDF) हवा असल्यास संबंधित महाविद्यालयाच्या अधिकृत वेबसाइटला भेट देऊन, तुम्ही एलएलबी अभ्यासक्रम PDF स्वरूपात डाउनलोड करू शकता (पीडीएफ डाउनलोडमध्ये एलएलबी अभ्यासक्रम).
एलएलबी नंतर वकील कसे व्हायचे । How to be advocate after LLB
एलएलबी करणारे बहुतेक लोक वकील बनण्यास प्राधान्य देतात. एलएलबी कोर्स केल्यानंतर वकील कसे व्हायचे हे जाणून घेणे त्यांच्यासाठी महत्त्वाचे आहे.
एलएलबी कोर्स पूर्ण झाल्यावर तुमचा पुस्तकी अभ्यास पूर्ण होतो. पण वकिलीचा अनुभव मिळत नाही. त्यामुळे एलएलबी अभ्यासक्रम पूर्ण केल्यानंतर वरिष्ठ वकिलाच्या हाताखाली इंटर्नशिप करावी लागते. या इंटर्नशिपमध्ये तुम्हाला वकिलीचे बारकावे शिकवले जातात. जसे की कोर्टात तथ्य कसे मांडले जाते. वकील दुसऱ्या बाजूच्या वकिलासोबत त्यांच्या बाजूचा युक्तिवाद कसा सादर करतात. इ. तुम्हाला इंटर्नशिपमध्ये एक प्रकारचा अनुभव मिळतो.
इंटर्नशिपनंतर तुम्हाला कोणत्याही स्टेट बार कौन्सिलमध्ये नावनोंदणी करावी लागेल. स्टेट बार कौन्सिलमध्ये नोंदणी केल्यानंतर, तुम्हाला ऑल इंडिया बार परीक्षा उत्तीर्ण करावी लागेल. ही परीक्षा बार कौन्सिल ऑफ इंडियाद्वारे घेतली जाते.
ही परीक्षा उत्तीर्ण झाल्यानंतर, तुम्हाला वकिलीसाठी सराव करण्यासाठी प्रमाणपत्र दिले जाते. त्यानंतर तुम्ही वकील म्हणून कोणत्याही क्लायंटची केस लढू शकता.
तर एलएलबी नंतर वकील कसे व्हायचे याची ही माहिती होती.
एलएलबी नंतर कोणत्या नोकऱ्या उपलब्ध आहेत । Jobs after LLB Course
एलएलबी कोर्स केल्यानंतर ज्या विद्यार्थ्यांना पुढचे शिक्षण घेण्यात रस नाही. त्यांच्यासाठी नोकऱ्यांच्या स्वरूपात अनेक पर्याय उपलब्ध आहेत. या कोर्सनंतर उपलब्ध असलेल्या सर्व नोकऱ्या कायदा आणि सुव्यवस्थेशी संबंधित आहेत.
भारतात असे अनेक विभाग आहेत जिथे एलएलबी उत्तीर्ण होऊन तुम्ही नोकरीसाठी अर्ज करून नोकरी मिळवू शकता. काही मुख्य विभाग खाली दिलेले आहेत.
- बिज़नेस हाउसेस (Business Houses)
- न्यूज़ चैनल्स (News Channels)
- सेल्स टैक्स एंड एक्साइज डिपार्टमेंट्स (Sales Tax and Excise Departments)
- एजुकेशनल इंस्टीटूट्स (Educational Institutes)
- लीगल कॉन्स्टांइस (Legal Constancies )
- वर्तमानपत्रे (Newspapers)
- बँका (Banks )
- जुडिशरी (Judiciary)
- प्राइवेट प्रैक्टिस (Private Practice)
एलएलबी कोर्स उत्तीर्ण विध्यार्थ्यांना वरील विभागांमधील नोकऱ्यांद्वारे चांगला पगार मिळू शकतो.
एलएलबी नंतर कोणता कोर्स करायचा । Course after LLB
एलएलबी अभ्यासक्रमाची पदवी पूर्ण केल्यानंतर काही विद्यार्थ्यांना नोकरी न करता उच्च शिक्षण घ्यायचे असते. त्यांच्यासाठी एलएलबीनंतर कोणता कोर्स करायचा हे महत्त्वाचे आहे.
एलएलबी नंतरचे अनेक नामांकित अभ्यासक्रम भारतातील महाविद्यालयांद्वारे ऑफर केले जातात. विद्यार्थी एलएलबी उत्तीर्ण करून पुढे सोनेरी भविष्य घडवू शकतात. LLB नंतर करावयाच्या काही मुख्य कोर्सेसची यादी आम्ही खाली शेअर केली आहे (Course after LLB).
- Master of Law (LLM)
- Master of Comparative Laws (MCL)
- M.A. Human Rights
- Ph.D. Law
- M.Phil. Law
- M.A. Human Rights and Duties Education
- P.G Diploma in Women’s Rights and Human Rights
- Doctor of Laws (LL.D)
या अभ्यासक्रमांशिवाय काही डिप्लोमाही आहेत. जे एलएलबी नंतर करता येते. त्या डिप्लोमाची यादीही खाली दिली आहे.
- Diploma in Labor Laws and Labor Welfare
- Diploma in Human Rights
- Diploma in Environmental Laws
- Diploma in International Laws
- Diploma in Taxation Laws
- Diploma in Co-operative Law
- Diploma in Administrative Laws
- Diploma in Corporate Laws and Management
- Diploma in Alternative Dispute Resolution System
- Diploma in Intellectual Property Rights
- Diploma in Labor Laws (D.L.L)
- Diploma in Labor Law and Personnel Management
- Diploma in Labor Laws and Industrial Relations
एलएलबी नंतर डिग्री कोर्स आणि डिप्लोमा कोर्सव्यतिरिक्त काही सर्टिफिकेट कोर्स आहेत. जे खाली दिले आहेत.
- Certificate Course in Infotech Law
- Certificate Course in Cyber Laws
ही काही अभ्यासक्रमांची यादी होती. जे विद्यार्थी एलएलबी उत्तीर्ण झाल्यानंतर करू शकतात.