जीएनएम नर्सिंग म्हणजे काय? जीएनएम नर्सिंग कसे करावे? | GNM Nursing Course Information in Marathi

नमस्कार, इंस्टामराठी या वेबसाईटवर तुमचं स्वागत आहे. या लेखात आपण पाहणार आहोत GNM Nursing Course Information in Marathi

ज्या विद्यार्थ्यांना वैद्यकीय क्षेत्रात आपले भविष्य घडवायचे आहे. त्यांच्यासाठी GNM नर्सिंग कोर्स हा पर्याय असू शकतो.

GNM कोर्स हा वैद्यकीय क्षेत्रातील नर्सिंगशी संबंधित अभ्यासक्रम आहे. हा कोर्स स्त्री आणि पुरुष दोघेही करू शकतात. हा डिप्लोमा कोर्स आहे. हा कोर्स करण्यासाठी एकूण 3.5 वर्षे लागतात. ज्यामध्ये 6 महिन्यांचे इंटर्नशिप प्रशिक्षण समाविष्ट आहे.

या कोर्सद्वारे विद्यार्थ्याला हॉस्पिटलमध्ये मुख्य डॉक्टरांचे सहाय्यक म्हणून नोकरी मिळू शकते. रुग्णाला प्रथमोपचार देणे, रुग्णाची काळजी घेणे, डॉक्टरांच्या सूचनेनुसार रुग्णाला वेळेवर औषध देणे इत्यादी त्याची मुख्य कार्ये आहेत.

जीएनएम कोर्स काय आहे? । GNM Nursing Course Information in Marathi

जीएनएम नर्सिंग कोर्स हा वैद्यकीय क्षेत्राशी संबंधित डिप्लोमा कोर्स आहे. ज्याचा कालावधी एकूण 3.5 वर्षे आहे. या कालावधीत 6 महिन्यांचे इंटर्नशिप प्रशिक्षण देखील समाविष्ट आहे. हा अभ्यासक्रम बारावीनंतर करता येतो.

त्या विद्यार्थ्यांसाठी हा अभ्यासक्रम उत्तम पर्याय आहे. ज्या विद्यार्थ्यांना वैद्यकीय क्षेत्रात जायचे आहे, परंतु त्यांच्याकडे फीच्या स्वरूपात बजेट कमी आहे. MBBS, BDS MD इत्यादी वैद्यकीय क्षेत्रातील इतर अभ्यासक्रमांच्या तुलनेत GNM कोर्सची फी खूपच कमी आहे.

या अभ्यासक्रमात विद्यार्थ्याला रुग्णाच्या उपचारात वापरण्यात येणाऱ्या उपकरणांचे शिक्षण दिले जाते. उपचारादरम्यान मुख्य डॉक्टरांना मदत करणे ही जीएनएमची जबाबदारी आहे. रुग्णालयात दाखल असलेल्या रुग्णाची काळजी घेणे, डॉक्टरांच्या सूचनेनुसार रुग्णाला औषधे देणे, रुग्णाची वेळोवेळी तपासणी करणे, रुग्णाशी संभाषणातून संपर्क साधणे आदी जबाबदारी जीएनएम नर्सिंगची असते.

जीएनएम नर्सिंग कोर्स काय आहे याची माहिती मिळाल्यानंतर या जीएनएमचे पूर्ण स्वरूप जाणून घेणेही महत्त्वाचे आहे.

जीएनएम चा फुल फॉर्म काय आहे । What is GNM Course Details in Marathi

जीएनएम चा फुल फॉर्म जनरल नर्सिंग एंड मिडवाइफरी (GENERAL NURSING AND MIDWIFERY) आहे.

जीएनएम कोर्स किती वर्षांचा आहे? । GNM Course Duration

GNM कोर्स करण्याचा एकूण कालावधी 3.5 वर्षे आहे. ज्यामध्ये 3 वर्षांचा कोर्स आणि शेवटचे 6 महिने इंटर्नशिप प्रशिक्षण घ्यायचे असते. जे हॉस्पिटलमध्ये जाऊन पूर्ण करावे लागते.

3 वर्षात कॉलेजमध्ये थेअरी आणि प्रॅक्टिकलच्या माध्यमातून वैद्यकीय संबंधित अभ्यासक्रमांवर शिक्षण दिले जाते. आणि इंटर्नशिप अनुभवासाठी ६ महिन्यांसाठी हॉस्पिटलमध्ये नर्स म्हणून इंटर्नशिप करावी लागते. या 3.5 वर्षानंतर विद्यार्थी रुग्णालयात GNM म्हणून काम करण्यास पात्र होतो.

या कोर्ससाठी लागणाऱ्या वेळेची माहिती मिळाल्यानंतर आता पुढील भागात हा कोर्स करण्यासाठी आवश्यक असलेल्या पात्रतेची माहिती घेणे आवश्यक आहे. शेवटी, जीएनएम नर्सिंग कोर्स कोण करू शकतो यासंबंधीची माहिती खाली दिली आहे.

जीएनएम कोर्ससाठी पात्रता काय लागते?। GNM Course Eligibility

या नर्सिंग कोर्समध्ये प्रवेश घेण्यापूर्वी विद्यार्थ्याला GNM नर्सिंग प्रवेशाविषयी माहिती असणे आवश्यक आहे. जीएनएम नर्सिंग कोर्समध्ये प्रवेश घेण्यासाठी विद्यार्थ्याने ज्या मुख्य अटी पूर्ण केल्या पाहिजेत. त्यांचे तपशील खाली दिले आहेत.

• विद्यार्थ्याने कोणत्याही मान्यताप्राप्त बोर्डातून बारावी उत्तीर्ण केलेली असावी.
• तसेच विद्यार्थ्याला इयत्ता 11वी आणि 12वी मध्ये विज्ञान विषय असणे बंधनकारक आहे.
• तसेच विज्ञान विषयांमध्ये जीवशास्त्र, रसायनशास्त्र आणि भौतिकशास्त्र असणे बंधनकारक आहे.
• प्रवेश घेताना विद्यार्थ्याचे वय किमान 17 वर्षे असणे आवश्यक आहे.
• विद्यार्थ्याला इयत्ता 12 वी मध्ये किमान 45% गुण असणे आवश्यक आहे. काही महाविद्यालयांमध्ये, ही मर्यादा 50% ते 60% पर्यंत असते.
• विविध महाविद्यालयांमध्ये प्रवेश परीक्षा उत्तीर्ण होणे आवश्यक आहे. तर काही महाविद्यालयांमध्ये बारावीच्या गुणवत्तेनुसार प्रवेश दिला जातो.

या सर्व अटी पूर्ण करणारा कोणताही विद्यार्थी नर्सिंगमध्ये सहज GNM कोर्ससाठी प्रवेश घेऊ शकतो. काही महाविद्यालये केवळ प्रवेश परीक्षेच्या आधारे प्रवेश देतात. इतर महाविद्यालये बारावीत मिळालेल्या गुणांच्या आधारे जागा वाटप करतात.

जीएनएम कोर्सची फी किती आहे? । GNM Course Fees Details in Marathi

GNM कोर्सची फी सरासरी ₹50000 ते ₹250000 पर्यंत असते. सरकारी संस्थांमध्ये, समान शुल्क प्रति वर्ष ₹ 10000 ते ₹ 100000 पर्यंत असते.

वैद्यकीय क्षेत्रातील इतर अभ्यासक्रमांच्या तुलनेत GNM कोर्सची फी खूपच कमी आहे. त्यामुळे ज्या विद्यार्थ्यांना बजेटची समस्या आहे आणि ज्या विद्यार्थ्यांना वैद्यकीय क्षेत्रात भविष्य घडवण्याची इच्छा आहे. त्यांच्यासाठी हा अभ्यासक्रम शुल्कानुसार योग्य पर्याय मानला जातो.

जीएनएम कोर्स फीची माहिती घेतल्यानंतर कोर्सच्या अभ्यासक्रमाची माहिती घेणे देखील आवश्यक आहे. शेवटी जीएनएम अभ्यासक्रमात कोणते विषय आहेत. GNM कोर्सचा विषय आणि GNM नर्सिंग कोर्सचा अभ्यासक्रम या लेखाच्या पुढील भागात सविस्तरपणे सांगितली आहे.

जीएनएम चा अभ्यासक्रम काय आहे । GNM Syllabus Details

जीएनएम नर्सिंग कोर्समध्ये इंटरेस्ट असलेल्या विद्यार्थ्यांसाठी या कोर्सच्या अभ्यासक्रमाविषयी माहिती असणे अत्यंत आवश्यक आहे. या अभ्यासक्रमात समाविष्ट असलेले विषय खाली नमूद केले आहेत.

तुम्हाला माहिती आहेच की GNM नर्सिंग कोर्स हा वैद्यकीय संबंधित कोर्स आहे. या कारणास्तव, त्याचा अभ्यासक्रम म्हणजेच GNM अभ्यासक्रम केवळ वैद्यकीय संबंधित आधारित आहे.

विद्यार्थ्यांसाठी उदाहरण म्हणून, तीन वर्षांचा GNM अभ्यासक्रम खाली दिला आहे.

GNM Syllabus for First year

• जैव विज्ञान (Bio Sciences)
• शरीरशास्त्र आणि शरीरविज्ञान (Anatomy and physiology)
• सूक्ष्मजीवशास्त्र (Microbiology)
• व्यावहारिक विज्ञान (Applied science)
• मानसशास्त्र (Psychology)
• नागरिकशास्त्र (Civics)
• नर्सिंग फाउंडेशन (Nursing Foundation)
• नर्सिंगची मूलतत्त्वे (Basics of Nursing)
• प्रथमोपचार (First Aid)
• समुदाय नर्सिंग (Community Nursing)
• पर्यावरण स्वच्छता (Environmental Sanitation)
• आरोग्य शिक्षण आणि संप्रेषण कौशल्ये (Health Education and Communication Skills)
• पोषण (Nutrition)
• इंग्रजी (English)
• संगणक शिक्षण (Computer Education)
• सह-अभ्यासक्रम उपक्रम (Co-curricular Activities)

GNM Syllabus for Second year

• मेडिकल सर्जिकल नर्सिंग (Medical-Surgical Nursing )
• मानसिक आरोग्य आणि मानसोपचार नर्सिंग (Mental Health and Psychiatric Nursing)
• बाल आरोग्य नर्सिंग (Child Health Nursing)
• सह-अभ्यासक्रम उपक्रम (Co-curricular Activities)

GNM Syllabus for Third year

• मिडवाइफरी आणि गायनोकोलॉजिकल नर्सिंग (Midwifery and Gynaecological Nursing)
• सामुदायिक आरोग्य नर्सिंग (Community Health Nursing)
• सह-अभ्यासक्रम उपक्रम (Co-curricular Activities)
• नर्सिंग शिक्षण (Nursing Education)
• संशोधन आणि सांख्यिकी परिचय (Introduction to Research and Statistics)
• व्यवसाय ट्रेंड आणि समायोजन (Business Trends and Adjustments)
• नर्सिंग प्रशासन आणि प्रभाग व्यवस्थापन (Nursing Administration and Ward Management)
• सामान्य नर्सिंग आणि मिडवाइफरीमधील क्लिनिकल क्षेत्रे (Clinical Areas in General Nursing and Midwifery)

जीएनएम नर्सिंग कोर्स अभ्यासक्रमाची ही संपूर्ण माहिती होती. या कोर्समध्ये या अभ्यासक्रमावर आधारित विषय शिकवले जातात. त्यामुळे विद्यार्थ्याला हॉस्पिटलमध्ये सर्व प्रकारची कामे करण्याचा शिक्षण आणि अनुभव दोन्ही मिळतात.

जीएनएम कोर्स नंतर काय करावे । Career Options after GNM Course

विद्यार्थ्याचा कोणताही कोर्स करण्यामागे त्या कोर्सच्या मदतीने त्याचे भविष्य घडवणे हा असतो. त्याच प्रकारे, विद्यार्थी GNM नर्सिंग कोर्सला करिअरचा एक पर्याय म्हणून पाहतात.

या अभ्यासक्रमानंतरही वैद्यकीय क्षेत्रात विविध प्रकारच्या नोकऱ्या उपलब्ध आहेत. त्या नोकऱ्यांद्वारे GNM नर्सिंग उत्तीर्ण विद्यार्थी त्यांचे भविष्य घडवू शकतात.

सर्वप्रथम असे विभाग कोणते आहेत याबद्दल बोलूया. जिथे हा कोर्स केल्यानंतर रोजगाराच्या अधिक संधी आहेत. म्हणून विद्यार्थ्यासाठी उदाहरण म्हणून, खाली आम्ही काही मुख्य विभागांची नावे देत आहोत, ज्यामध्ये GNM नर्सिंगला मागणी आहे.

• सामुदायिक आरोग्य केंद्रे (Community Health Centres)
• सरकारी दवाखाने (Government dispensaries)
• ग्रामीण आरोग्य केंद्रे (Rural Health Centres)
• सरकारी रुग्णालये (Government hospitals)
• खाजगी रुग्णालये / दवाखाने (Private hospitals/clinics)
• वृद्धाश्रम (Old age homes)
• सरकारी आरोग्य योजना (Government health schemes)
• गैर-सरकारी संस्था (NGO)
• नर्सिंग होम्स (Nursing Homes)

वर दिलेला तपशील त्या विभागांचा होता. जिथे नोकरी म्हणून GNM नर्सिंगची मागणी आहे. या विभागांमध्ये GNM ला कोणत्या प्रकारच्या नोकऱ्या मिळतात. त्याचीही माहिती विद्यार्थ्याला मिळणे आवश्यक आहे. पुढे आम्ही त्याच बद्दल माहिती देत ​​आहोत.

जीएनएम नंतर कोणती नोकरी मिळते । Jobs after GNM Course

ज्या विद्यार्थ्यांना हा अभ्यासक्रम केल्यानंतर वैद्यकीय क्षेत्रात काम करायचे आहे. भारतात त्यांच्यासाठी विविध प्रकारच्या संधी आहेत. काही पोस्ट खाली दिलेल्या आहेत.

Jobs after GNM Nursing

• आयसीयू नर्स (ICU Nurse )
• जूनियर नर्स (Junior Nurse )
• नर्सिंग ट्यूटर (Nursing Tutor )
• होम केअर नर्स (Home Care Nurse )
• स्टाफ नर्स (Staff Nurse )
• क्लिनिकल नर्स (Clinical Nurse)
• प्रवासी नर्स (Traveling Nurse)
• समुदाय आरोग्य सेवा नर्सिंग (Community Health Care Nursing)
• फिजिशियन अटेंडंट (Physician Attendant)
• फॉरेन्सिक नर्स (Forensic Nurse)

या पदांशिवाय इतरही अनेक पदे आहेत. जिथे GNM नर्सिंगची नोकरी करता येते. नोकरीसाठी विभाग आणि रोजगार पदांचे नाव जाणून घेतल्यानंतर, सर्वात महत्त्वाचा प्रश्न येतो, तो GNM वेतनाचा. म्हणजे GNM चा पगार किती आहे. या अभ्यासक्रमात रस असलेल्या प्रत्येक विद्यार्थ्याला हे जाणून घेण्याची उत्सुकता आहे.

जीएनएम चा पगार किती आहे । GNM Salary details in Marathi

जीएनएम नर्सिंग कोर्स करण्यास इच्छुक असलेल्या कोणत्याही विद्यार्थ्याला हा कोर्स पूर्ण केल्यानंतर नोकरीत मिळणाऱ्या पगाराची माहिती असणे अत्यंत आवश्यक आहे. कोर्स केल्यानंतर विद्यार्थ्याला किती पगार मिळतो, हा महत्त्वाचा प्रश्न बनतो.

तुम्हाला माहिती आहेच की, भारतात विविध विभाग आहेत, जिथे GNM नर्सिंगला मागणी आहे. विभागातील फरकामुळे यामध्ये दिलेला पगारही बदलतो. म्हणूनच GNM नर्सिंग पगाराची कोणतीही एक फिक्स संख्या सांगणे सोपे नाही.

सरासरीनुसार, पगार सुरुवातीला सुमारे ₹ 10000 ते ₹ 18000 पर्यंत असतो. जो नंतर अनुभवाने वाढतच जातो. काही संस्थांमध्ये हा पगार ₹35000 च्या वर जातो.

अशाप्रकारे जीएनएम नर्सिंग केल्यानंतर विद्यार्थ्याने परिश्रमपूर्वक काम केल्यास अनुभवाने त्याला यात चांगला पगार मिळू शकतो.

एकूणच, GNM नर्सिंग कोर्स हा करिअरचा पर्याय म्हणून चांगला कोर्स आहे. मात्र हा अभ्यासक्रम केल्यानंतर जे विद्यार्थी विचार बदलतात. आणि पुढे नोकरी करायची नाही. पुढील काही कोर्स करून वैद्यक क्षेत्रात पुढे जाण्याचे त्याचे मन आहे. त्यांच्यासाठीही अनेक पर्याय खुले आहेत. त्याची इच्छा असल्यास तो नोकरीसोबतच पुढील शिक्षणही सुरू ठेवू शकतो.

GNM Nursing नंतर कोणता कोर्स करायचा? । Course after GNM Nursing

जो विद्यार्थी प्रथम GNM नर्सिंग कोर्स करतात. पण त्यानंतर काही कारणास्तव  नोकरी न करता पुढील अभ्यास सुरू ठेवायचा आहे. त्याला वैद्यकीय क्षेत्रातच करिअर करायचे असेल, तर त्याच्यासमोर अनेक पर्याय खुले आहेत.

जीएनएम कोर्स केल्यानंतर वैद्यक क्षेत्रात विविध प्रकारचे कोर्सेस करता येतात. उदाहरण म्हणून, काही मुख्य कोर्सची नावे खाली दिली आहेत.

Course after GNM Nursing

• बीएससी नर्सिंग (B.Sc. Nursing)
• पोस्ट बेसिक बीएससी नर्सिंग (Post Basic B.Sc. Nursing)
• एमबीबीएस (MBBS)
• बॅचलर ऑफ डेंटल सर्जरी (BDS)
• ऑपरेशन थिएटर टेक्निशियन (OTT)
• वैद्यकीय प्रयोगशाळा तंत्रज्ञ (BMLT / DMLT / CMLT)
• बीपीटी (BPT)

हे फक्त एक उदाहरण होते. याशिवाय वैद्यकीय क्षेत्राशी संबंधित कोणताही डिग्री कोर्स  करता येतो.